ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ : 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΦΛΩΡΙΝΑΣ, ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΕΥΗΣ, ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΛΑΙΜΟΥ, 3ου Ε.Λ. ΦΛΩΡΙΝΑΣ, 1ου Ε.Λ. ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Επιχειρησιακό πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης 2000-2006 [ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ ]
ΑΞΟΝΑΣ 4, ΜΕΤΡΟ 4.1, ΕΝΕΡΓΕΙΑ 4.1.1
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΑΞΗΣ 4.1.1.α.
‘Ευαισθητοποίηση Εκπαιδευτικών και Παρεμβατικά Προγράμματα
για την προώθηση της Ισότητας των δύο φύλλων’
ΤΟ ΕΡΓΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΚΤ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) ΚΑΤΑ 75% ΚΑΙ 25% ΑΠΟ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ ΠΔΕ (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων)
Η ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Αποσπάσματα από το ποίημα της Ζωής Καρέλλη
Εγώ η γυναίκα, η άνθρωπος,
ζητούσα το πρόσωπό Σου πάντοτε
ήταν ως τώρα του ανδρός
και δεν μπορώ αλλιώς να το γνωρίσω.
Ποιος είναι και πως, πιο πολύ μονάχος,
παράφορα, απελπισμένα μονάχος,
τώρα, εγώ ή εκείνος;
…
Ω, πόσο διπλά υποφέρω, χάνομαι διαρκώς,
όταν Εσύ οδηγός μου δεν είσαι.
Πως θα δω το πρόσωπό μου,
την ψυχή μου πως θα παραδεχτώ,
όταν τόσο παλεύω και δεν μπορώ να αρμοστώ.
΄΄Ότι δια σου αρμόζεται γυνή τω ανδρί.΄΄
…
Και λέω πως είμαι ακέριος άνθρωπος και μόνος.
Δίχως του δεν εγινόμουν, και τώρα είμαι και μπορώ
κι είμαστε ζεύγος χωρισμένο, εκείνος
κι εγώ έχω το δικό μου φως,
εγώ ποτέ, σελήνη,
είπα πως δεν θα βαστώ απ τον ήλιο
κι έχω τόσην υπερηφάνεια
που πάω τη δική του να φτάσω
και να ξεπεραστώ, εγώ,
που τώρα μαθαίνομαι και πλήρως
μαθαίνω πως θέλω σ εκείνον να αντισταθώ
και δεν θέλω από κείνον τίποτα
να δεχτώ και δε θέλω να περιμένω.
Δεν κλαίω, ούτε τραγούδι ψάλλω.
Μα γίνεται πιο οδυνηρό το δικό μου
ξέσκισμα που τοιμάζω,
για να γνωρίσω τον κόσμο δι εμού,
για να πω το λόγο δικό μου,
εγώ που ως τώρα υπήρξα
για να θαυμάζω, να σέβομαι και ν αγαπώ,
εγώ πια δεν του ανήκω
και πρέπει μονάχη να είμαι, εγώ η άνθρωπος.
ΠΡΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΣ
Το έργο «Ευαισθητοποίηση Εκπαιδευτικών και Παρεμβατικά Προγράμματα για την Προώθηση της Ισότητας των Φύλων στην Εκπαίδευση» (Μέτρο 4.1, Πράξη 4.1.1.α) υλοποιείται φέτος για δεύτερη χρονιά σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης – όλων των τύπων - σ’ ολόκληρη την επικράτεια της χώρας. Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με δύο κύριους αποδέκτες: τους εκπαιδευτικούς και εν συνεχεία τους μαθητές και τις μαθήτριες, θέτοντας ως στόχο την ενημέρωση αφενός καθώς και την ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών πάνω σε ζητήματα που πιθανόν μέχρι τώρα να θεωρούσαν οι ίδιοι ως δεδομένα και αφετέρου, την υλοποίηση παρεμβατικών προγραμμάτων σε συνεργασία με τους μαθητές/τριες. Οι τελευταίοι/ες καλούνται να ασχοληθούν, να προβληματιστούν και να ανταλλάξουν απόψεις πάνω σε θέματα που σχετίζονται με την εικόνα και τη θέση των δύο φύλων στη σύγχρονη κοινωνία και την καθημερινή τους πρακτική.
Στη συγκεκριμένη προσπάθεια συμμετείχαν πάνω από 1100 σχολικές μονάδες, 2020 εκπαιδευτικοί και περίπου 40.000 μαθητές/τριες. Αποτέλεσμα της συμμετοχής τους αυτής υπήρξε η υλοποίηση 204 παρεμβατικών προγραμμάτων. Εφτά από αυτά πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας: από ένα στους νομούς Φλώρινας και Γρεβενών, δύο στο νομό Καστοριάς και τέλος, τρία στο νομό Κοζάνης.
Κωστίκα Ιωάννα
Επιμορφώτρια Κ.Ε.Θ.Ι.
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Για δεύτερη συνεχή χρονιά υλοποιήθηκε στο πλαίσιο των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας της Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης Ν. Φλώρινας η σύμπραξη σχολικών μονάδων για θέματα ισότητας των φύλων.
Το Πρόγραμμα υλοποιήθηκε με επιτυχία και στις δύο φάσεις του, ( φάση επιμόρφωσης των υπευθύνων εκπαιδευτικών και φάση υλοποίησης στα σχολεία).
Πιστεύουμε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι, εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς, μέλη της τοπικής κοινωνίας ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα ισότητας και σχέσεων των φύλων μέσα από την συμμετοχή τους στις δράσεις του προγράμματος.
Στο τέλος της χρονιάς όλοι οι εμπλεκόμενοι αλλά και το κοινό της πόλης είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την παρουσίαση του προγράμματος, να ανταλλάξουμε απόψεις και να διασκεδάσουμε με την υπέροχη Ημερίδα που διοργάνωσε το 1ο Ενιαίο Λύκειο Φλώρινας (συντονιστικό σχολείο). Θερμά συγχαρητήρια στους μαθητές και εκπαιδευτικούς για την προσπάθεια που κατέλαβαν.
Η ανάπτυξη ανάλογων επιμορφωτικών και παρεμβατικών προγραμμάτων όπως αυτό που υλοποιείται με την συνεργασία του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας πιστεύουμε ότι συντελεί στην δημιουργία ενός σύγχρονου σχολείου με πρωτοποριακές μεθόδους που θα βοηθήσει τα παιδιά στην απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών.
Παναγιώτης Κοϊδης
Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας
Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης Ν. Φλώρινας
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Η εισαγωγή της έννοιας της ισότητας των δύο φύλων και του προβληματισμού πάνω σ αυτήν, στη σχολική πραγματικότητα, εντάσσεται στις δράσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της θέσης των γυναικών στην αγορά εργασίας, αλλά και γενικότερα στην προώθηση της ουσιαστικής ισότητας σε κάθε έκφανση της ζωής και όχι τον περιορισμό της σε αυστηρά νομικά ή άλλα πλαίσια. Άλλωστε τυπικά και νομικά έχουν γίνει πολλά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση σε σχέση με το παρελθόν, όμως θέματα όπως π.χ. ο επαγγελματικός διαχωρισμός, η μικρή εκπροσώπηση γυναικών σε ανώτερες θεσμικά θέσεις και οι ‘παραδοσιακές’ αντιλήψεις, εξακολουθούν να αποτελούν χώρους άσκησης και διεργασιών, για όλους εκείνους που πιστεύουν σε μία δικαιότερη και σωστότερη εκπροσώπηση και λειτουργία των δύο φύλων.
Το σχολείο μπορεί όχι μόνο να αναπαράγει αντιλήψεις και στερεότυπα, αλλά και να αμφισβητήσει, να ερευνήσει, να γίνει πόλος διαρκούς προβληματισμού για τους νέους και νέες και να θέσει έτσι τις βάσεις για την καταπολέμηση αντιδραστικών προτύπων και λογικών και την ανάπτυξη νέων μοντέλων και σχέσεων ανάμεσα στα δύο φύλα, χωρίς να τα καταργεί.
Η θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας παραμένει προβληματική παρά τις όποιες βελτιώσεις και κινήσεις. Οι λόγοι ασφαλώς θα πρέπει να αναζητηθούν στο παρελθόν, στην οικογένεια, στο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και αλλού. Στο σχολείο, όπως αναφέρθηκε, κατά μεγάλο μέρος διακινούνται απόψεις που αναπαράγουν αυτούς τους λόγους. Το στοίχημα να μπορέσουν τα παιδιά μέσα από τέτοια προγράμματα να ενσωματώσουν έναν προβληματισμό συνειδητοποιώντας το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουν και διαμορφώνοντας μια νέα συνείδηση και στάση απέναντι στο παλιό και τετριμμένο, είναι μεγάλο.
ΟΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ:
ΜΠΟΥΝΤΟΥΛΟΥΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΜΗΛΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ
1ο Ε.Λ. ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Υπεύθυνοι Προγράμματος:
Μπουντουλούλης Βαγγέλης
Μηλοπούλου Μαρία
ΑΡΧΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Στις πρώτες συναντήσεις συγκροτήθηκε η ομάδα ΙΣΟΤΗΤΑΣ του σχολείου μας -17 αγόρια και 25 κορίτσια, Α και Β τάξης. Έγινε συζήτηση πάνω στα θέματα της ισότητας των δύο φύλων, από τη γενικότερη σκοπιά της φιλοσοφίας, αλλά και ειδικότερα από νομική, ηθική, πολιτιστική, πολιτική, οικονομική και κοινωνική οπτική γωνία. Εκεί τέθηκε, ουσιαστικά επιλέχτηκε από τα παιδιά, το θέμα των Επαγγελματικών Επιλογών και το ζήτημα της βίας και επιθετικότητας στην οικογένεια και στο σχολείο.
Δόθηκε στα παιδιά το ιστορικό του Γυναικείου κινήματος στη Ελλάδα και σχετική βιβλιογραφία που αφορά την παγκόσμια οπτική του θέματος της σχέσης των δυο φύλλων.
ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
• Δημιουργήθηκε και διανεμήθηκε ερωτηματολόγιο στους μαθητές του σχολείου, με ερωτήματα σχετικά με τη αντιμετώπιση των δυο φύλων στο σχολείο και στην επαγγελματική προοπτική και θέση τους.
• Δημιουργήθηκε και διανεμήθηκε ερωτηματολόγιο στους πολίτες της Φλώρινας, με ερωτήματα σχετικά με τη αντιμετώπιση των δυο φύλων και την επαγγελματική θέση τους, σήμερα.
• Έγινε προβολή των ταινιών Ή ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ΄ και ΄ΓΕΝΝΗΜΕΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΗΣ΄ και συζήτηση σχετικά με αυτές.
• Παρακολούθηση θεατρικής παράστασης ΄12 τραγούδια για μια βάρδια΄ βασισμένη σε κείμενα και ποιήματα του Ν. ΚΑΒΒΑΔΙΑ και συζήτηση σχετικά με αυτήν.
• Δημιουργία ερωτηματολόγιου και έρευνα με βάση αυτό, σε φορείς της πόλης, επαγγελματικούς, διοίκηση, ΤΕΕ κλπ για τη πραγματική θέση της γυναίκας στη σημερινή Φλώρινα.
• Επίσκεψη σε γυναικείο συνεταιρισμό στις ΠΡΕΣΠΕΣ και συζήτηση για την αφετηρία του, τα προβλήματα και τις προοπτικές.
• ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ
ήταν να γνωρίσουν και να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές-τριες σχετικά με το κοινωνικό ζήτημα της ισότητας των δύο φύλων, στο βαθμό που επιτρέπει ένα πρόγραμμα με περιορισμένα χρονικά πλαίσια και με δεδομένο ότι τα παιδιά του Λυκείου έχουν ελάχιστο ελεύθερο χρόνο.
Κατά την διάρκεια του προγράμματος, οι μαθήτριες και μαθητές, έδειξαν ιδιαίτερο και σ ορισμένες περιπτώσεις εντυπωσιακό ενδιαφέρον.
Τα Συμπεράσματα των συνεδριάσεων μας και των δράσεων:
• Τα παιδιά αγνοούν σε πολύ μεγάλο βαθμό την ύπαρξη του γυναικείου κινήματος και την ιστορική του διαδρομή .
• Θεωρούν πολλές από τις σύγχρονες κοινωνικές κατακτήσεις ως δεδομένο.
• Έγιναν ζωηροί διάλογοι ανάμεσα σε μαθητές και μαθήτριες και ακούστηκαν απόψεις αντιφατικές –πολύ προωθημένες για τα κοινωνικά δεδομένα της περιοχής μας, όπως επίσης και ιδιαίτερα συντηρητικές.
• Συχνά στη φάση συζήτησης δημιουργούνταν η εντύπωση δυο στρατοπέδων, ανάλογα με το φύλο, η οποία όμως εξελίσσονταν σε δημιουργικό προβληματισμό κατά τη εξέλιξη των συνεδριάσεων.
Όπως και οι ίδιες και ίδιοι αναφέρουν στα συμπεράσματα τους, τους βοήθησε να δούνε από μια άλλη οπτική όχι μόνο τη θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο, αλλά να επαναπροσδιορίσουν και τη δική τους θέση και στάση στο σημερινό κόσμο.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ κ. ΠΙΤΟΣΚΑ ΗΛ. με θέμα: Η γυναίκα στον δημόσιο βίο.
Αξιότιμοι εκπαιδευτικοί, αγαπητοί μαθητές,
H σχέση και η παρουσία της γυναίκας στα κοινά έχει διαμορφωθεί από τις καταστάσεις μέσα από τις οποίες διαχρονικά έχει περάσει. Χρειάστηκαν μακρόχρονοι αγώνες από το γυναικείο κίνημα για να αποκτήσουν οι γυναίκες ίσα δικαιώματα με τους άνδρες.
Ο δημόσιος βίος θεωρείται πιο ενδιαφέρων και πιο σημαντικός από τον ιδιωτικό. Ο χωρισμός της δημόσιας σφαίρας από την ιδιωτική, επέτρεψε τη θεσμοθέτηση της εκπροσώπησης των δημόσιων θεσμών μόνο από τους άνδρες -τους «ελεύθερους άνδρες»- οι οποίοι πολύ γρήγορα έγιναν επαγγελματίες της εξουσίας. Όσο για τις γυναίκες, αυτές κλήθηκαν να «διατηρήσουν» τις εστίες και, κατά συνέπεια, να μεταβληθούν σε άτομα χωρίς δικαιοπρακτική ικανότητα, άτομα ανολοκλήρωτα, με τα οποία δεν ασχολείται το δίκαιο της πόλης. Με τον τρόπο αυτό γεννήθηκε η κατηγορία «γυναίκες», στην οποία, εξαιτίας του ιδιαίτερου ρόλου που της ανατέθηκε, της αποκλείστηκε η εισδοχή στην απόλαυση των δικαιωμάτων, κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών.
Οι γυναίκες εξαιτίας και χάριν του παραγωγικού τους ρόλου, επί αιώνες ολόκληρους, χρησιμοποιήθηκαν ως μέσα λειτουργίας της φύσης και στερήθηκαν κάθε άλλο δικαίωμα που θα τους έδινε τη δυνατότητα να χαρακτηριστούν ως πολίτες ισότιμοι των ανδρών.
Αν ξεφυλλίσουμε τις σελίδες της Ιστορίας όπου, παρά το γεγονός ότι αποφεύγεται συστηματικά η αναφορά στις γυναίκες, θα ανακαλύψουμε την παρουσία τους σε περιόδους πολιτικών συρράξεων. Ξαφνικά τις βλέπουμε να εγκαταλείπουν το «φυσικό» τους χώρο, την κουζίνα και το νοικοκυριό, και να εισβάλουν στον καθαρά αντρικό χώρο, ακόμη και στα εργοστάσια που κατασκευάζουν όπλα. Πολλές φορές τους εμπιστεύονται και σημαίνουσες διοικητικές θέσεις. Στις οποίες τα καταφέρνουν μια χαρά. Πώς γίνεται και στη συνέχεια, όταν πια δεν έχουν ανάγκη από τις υπηρεσίες τους, οι γυναίκες να πείθονται να επιστρέψουν και πάλι στα παλιά τους «καθήκοντα»; Μα ακριβώς επειδή πιστεύουν ότι αυτό είναι το καθήκον τους: η εξυπηρέτηση των αναγκών των μελών της οικογένειας αποκλειστικά από εκείνες. Επί πλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες που πράττουν διαφορετικά κατηγορούνται ότι θυσιάζουν τον φυσικό τους προορισμό στις προσωπικές φιλοδοξίες τους.
Βρισκόμαστε πλέον στον 21ο αιώνα, ωστόσο οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως «μειονότητα». Αν και η ισότητά τους με τους άνδρες έχει θεσπιστεί νομοθετικά, όμως στην πράξη δεν αναγνωρίζονται ως ίσες μ’ αυτούς. Είναι σχεδόν αποκλεισμένες από την εθνική εκπροσώπηση και από όλα τα κέντρα των αποφάσεων. Αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις σε βάρος τους στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης. Η απουσία των γυναικών από τις θέσεις σχεδιασμού της πολιτικής είναι σκανδαλώδης. Ο αντιδημοκρατικός αποκλεισμός τους από αυτές τις θέσεις, δεν είναι απλά προσβολή των δικαιωμάτων της γυναίκας αλλά προσβολή της δημοκρατίας.
Φέτος συμπληρώνονται 53 χρόνια από τότε που αναγνωρίστηκε στις γυναίκες της χώρας μας το δικαίωμα να εκλέγουν και να εκλέγονται. Θα πρέπει να πούμε ότι οι κοινωνικές αντιλήψεις δεν ενσωμάτωσαν πλήρως την εκλογιμότητά τους. Ακόμη και σήμερα αμφισβητείται η ικανότητα των γυναικών για ανάμειξή τους στα κοινά. Κι ας έχουν περάσει 57 χρόνια από τότε που ο ΟΗΕ διακήρυξε το σεβασμό και την προστασία των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μια παρατήρηση: μόλις 12 χρόνια πριν εντάχθηκαν τα δικαιώματα των γυναικών στη σφαίρα των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Χρειάστηκε αγώνας για αυτή την ένταξη και μια Διάσκεψη Κορυφής ! ! (Βιέννη 1993).
Η εξουσία, είναι η πρωταρχική αξία της Πατριαρχίας. Η δε Πολιτική, όπως ασκείται ακόμη και στις μέρες μας, ταυτίζεται με αυτή την έννοια της εξουσίας. Παραμένει δε αντρική (παραδοσιακή) ακόμη κι όταν ασκείται από τις γυναίκες, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Το γυναικείο κίνημα υποστήριζε πάντα ότι με τις γυναίκες στις θέσεις εξουσίας θα γλιτώσουμε από πολέμους και αυταρχισμούς. Σε αυτήν τη θέση υπάρχουν και εκείνοι που προβάλλουν την αντίρρηση ότι οι γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά απέδειξαν ότι είναι σκληρότερες από τους άνδρες. Όπως η Θάτσερ, η Ολμπράϊτ κ.ά.
Στο σημείο αυτό θεωρώ αναγκαίο να σημειώσω ότι το πρόβλημα δεν είναι οι άνδρες ως φύλο αλλά η διαμόρφωσή τους από το κοινωνικό σύστημα. Ακόμη και στον ανδροκρατούμενο κόσμο μας δεν είναι όλες οι γυναίκες φιλειρηνικές ενώ πολλοί άνδρες είναι.
Παρόλα αυτά κάποιες γυναίκες εκλέχθηκαν στα Εθνικά Κοινοβούλια. Η είσοδος, έστω και μικρή, των γυναικών στο Κοινοβούλιο προβλημάτισε και ανησύχησε τον ανδρικό πληθυσμό και μάλιστα διπλά. Από τη μια οι άνδρες έχαναν το μονοπώλιο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης και από την άλλη ο καινούριος ανταγωνιστής, για την ακρίβεια οι ανταγωνίστριες, υπερτερούσε αριθμητικά. (Οι γυναίκες ξεπερνάνε το 51% του πληθυσμού της γης). Ωστόσο στην πορεία, οι ανησυχούντες διαπίστωσαν ότι δεν είχαν να κάνουν με κάποιο φοβερό αντίπαλο, ούτε με κάποιο ανανεωτικό πρότυπο της πολιτικής. Οι νεοεισερχόμενες δεν έφεραν κάποια πρόταση εναλλακτικής πολιτικής, ούτε και έσπευσαν να δημιουργήσουν δεσμούς αλληλεγγύης μεταξύ τους. Οι πρακτικές τους χαρακτηρίζονταν περισσότερο από συμπλέγματα κατωτερότητας και ενοχών (ενοχής συζύγου ή και μητέρας), οπωσδήποτε δε από την προσπάθεια συμμόρφωσης στο ρόλο που τους προδιαγράφουν τα κόμματά τους και οι άνδρες.
Θα παρατηρήσω μόνο πως, όσο η ανδροκρατία παραμένει στη θέση της, ένα δίκαιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα είναι αδύνατο. Δυστυχώς το υπάρχον σύστημα το συντηρούν και αρκετές από τις γυναίκες. Όμως, αν η ζωτική εργασία της ανατροφής, της βοήθειας και της αγάπης για τους άλλους ενσωματωθεί στον οικονομικό προγραμματισμό, θα προκύψει ένα πολιτικά και οικονομικά υγιές και ισορροπημένο σύστημα.
Ο πρόσφατος Νόμος που ψηφίστηκε και καθιέρωσε την ονομαζόμενη «ποσόστωση», δηλαδή την υποχρεωτική συμμετοχή γυναικών στα συμβούλια, σε ένα ποσοστό, εκτιμήθηκε ότι θα διευκολύνει την συμμετοχή των γυναικών στα κοινά. Μέχρι σε έναν βαθμό αυτό πράγματι γίνεται, υπάρχει όμως και το ποσοστό των γυναικών που συμμετέχουν, όχι από συνειδητή επιλογή και επιθυμία, αλλά επειδή τις «κατέβασε υποψήφιες» ο σύζυγος. Ορισμένες φορές πληροφορούνται την υποψηφιότητά τους εκ των υστέρων.
Στο Νομό μας, οι γυναίκες έχουν τεράστια προσφορά, κόπο και πόνο στις πλάτες τους. Οι αγρότισσες του Νομού δούλεψαν δεκαετίες στα χωράφια, στα ζώα, στο σπίτι, ανάθρεφαν τα παιδιά τους και φρόντισαν τα ηλικιωμένα και ανήμπορα άτομα της οικογένειας. Δούλευαν 16 ώρες το εικοσιτετράωρο χωρίς δικαιώματα, χωρίς προσωπικό εισόδημα. Έχει ενδιαφέρον ότι μέχρι τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο στα μέρη μας ο γαμπρός πλήρωνε προίκα για να πάρει την νύφη. Στην πλειοψηφία των γάμων, προπολεμικά η νύφη ήταν τουλάχιστον τρία χρόνια μεγαλύτερη από τον γαμπρό. Ο πατέρας της νύφης την κρατούσε στην οικογένεια όσο περισσότερο μπορούσε, αφού τον συνέφερε. Η οικογένεια που είχε νεαρούς επεδίωκε να πάρει μια νύφη νωρίς, ώστε να προσθέσει εργατικά χέρια στο δυναμικό της.
Οι γυναίκες του Νομού πλήρωσαν πολύ ακριβά τους πολέμους, χάνοντας παιδιά ή και συζύγους. Όσες έμειναν χήρες αναγκάστηκαν σε σκληρότερο «σιωπηλό αγώνα» για να επιζήσουν και να αναθρέψουν τα παιδιά τους. Ο εμφύλιος τις επιβάρυνε και τις πλήγωσε ακόμη περισσότερο.
Στις όλες τις περιόδους των μεταναστεύσεων, οι γυναίκες του τόπου μας, ανέλαβαν όλες τις ευθύνες της οικογένειας και αγωνίστηκαν σκληρά.
Οι κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις που σημάδεψαν τις γυναίκες στον Νομό Φλώρινας είναι μια ενδιαφέρουσα και μεγάλη συζήτηση.
Συνοπτικά όμως διαπιστώνεται ότι, εκτός από τις δυσκολίες που δημιούργησε το γενικότερο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο, οι γυναίκες του Νομού φαίνεται ότι είναι δύσπιστες προς την πολιτική, όπως ασκείται, και απρόθυμες να συμμετάσχουν σε αυτήν, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Μόλις το 1986 εκλέχτηκε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στον Νομό, η κα Χρυσάνθη Σταματιάδου, στον Ακρίτα. Ακολούθησε άλλη μία γυναίκα πρόεδρος, η κα Αλίκη Ράμμου στην κοινότητα Κώττα. Στον Νομό Φλώρινας δεν εκλέχτηκε ποτέ γυναίκα βουλευτής ή γυναίκα Δήμαρχος. Σήμερα υπάρχουν γυναίκες Δημοτικοί και Νομαρχιακοί Σύμβουλοι, σε μικρό όμως ποσοστό.
Εσείς, μαθητές και μαθήτριες, είστε το αύριο της κοινωνίας μας, το μέλλον μας. Μεγαλώνετε με λιγότερες προκαταλήψεις, αγωνίζεστε σκληρά και ευτυχώς έχετε ίσες ευκαιρίες στις σπουδές.
Σας εύχομαι να ζήσετε σε μια πιο δίκαιη για όλους κοινωνία, με ισότιμες σχέσεις μεταξύ σας.
Σας ευχαριστώ.